Doğu Anadolu Bölgesi Milli Parkları
Doğu Anadolu Milli Parkları, Türkiye’nin en önemli doğal ve tarihi güzellikleri arasında yer almakta olup, her yıl milyonlarca insan tarafından ziyaret edilmektedir. Dağlar, vadiler, göller, mağaralar, kanyonlar gibi doğal güzelliklerinin yanında tarihi kültürel zenginlikleriyle en çok ilgi gören lokasyonlar arasında yer alan milli parklar büyüleyici ortamıyla ziyaretçilerini etkilemektedir.
Peki milli park nedir? Ulusal ve uluslararası alanda, ender bulunan tabii ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parçalarıdır.
2020 yılı itibariyle Türkiye’de 45 milli park bulunmakta olup bunların 7 tanesi Doğu Anadolu Bölgesi sınırları içinde yer almaktadır.
Doğu Anadolu Bölgesi Milli Parkları Listesi
Doğu Anadolu’da bulunan milli parklar hangileridir ve özellikleri nelerdir? Milli Parklar hangi kentlerimizde yer almaktadır?
1) Nene Hatun Milli Parkı / Erzurum
1877-1878 Osmanlı – Rus Savaşında büyük bir kahramanlığa adını yazdıran ve tabyaların geri alınmasında halka liderlik yapan, Nene Hatun, 1955 yılında “Yılın Annesi ”seçilmiş, 22 Mayıs 1955 yılında Erzurum’da vefat etmiştir.
Aziziye Anıtının yanına defnedilmiştir ve mezarı burada ziyaret edilmektedir. Parkın girişinde ise Nene Hatun’u simgeleyen bir heykel bulunmaktadır. Nene Hatun Milli Parkı, Mecidiye ve Aziziye Tabyalarının bulunduğu alanda oluşturulmuştur.
2009 yılında milli park ilan edilen alanda restore edilen tabyaların yanında Aziziye Şehitleri anıtı, Nene Hatun Anıtı gibi eserler yapılmıştır.
2) Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı / Kars – Erzurum
Türkiye’nin önemli sıra dağlarından biri olan Allahuekber Dağları, Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunmaktadır. Kars’ ta bulunan bu sıra dağlar 2004 yılında Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı olarak ilan edilip koruma altına alınmıştır.
Allahuekber Dağları aynı zamanda tarihin önemli sahnelerine de tanıklık etmiştir. I. Dünya Savaşı’nda yapılan Sarıkamış Harekâtı’nda şiddetli kar yağışı nedeniyle binlerce askerimiz donarak şehit olmuştur. Bölgenin milli park ilan edilmesinde tarihi olayların yanında, yaban hayatının zenginliği, sarıçam ormanları ve doğal güzellikler de etkili olmuştur.
Kars ve Erzurum il sınırları içinde bulunan milli park alanı içersinde; Allahuekber Tepe şehitliği, Dikenli Tepe Tabya Şehitliği, Çakırbaba şehitliği, Ağababa Şehitliği, Meçhul Asker Şehitliği, Sarıkamış Şehitliği, Soğanlı Şehitliği, Divik Köyü Şehitliği, Bardız Geçidi Şehitliği gibi çok sayıda şehitlik bulunmaktadır.
3) Munzur Vadisi Milli Parkı / Tunceli
Munzur Vadisi, su kaynakları, akarsuları, endemik bitki ve hayvan türleriyle Türkiye’nin önemli doğal alanlarından biri.
Mercan ve Munzur çaylarının dağları aşındırıp kendine yol açmasıyla oluşan vadi, 1971 yılında milli park ilan edilmiştir. Tunceli’nin en önemli gezi rotalarından olan milli park, doğa yürüyüşleri ve fotoğraf turları için ideal bir alan…
Kırmızı pullu balık, boynuzlu keçi, dağ keçisi, ur kekliği gibi nadir hayvan türlerin yanında; dağ çayı,huş ağacı, düğün çiçeği, oltu otu, çan çiçeği, Erzincan kirazı, Munzur kekiği gibi bitki türlerinin yaşam alanı burası.
4) Ağrı Dağı Milli Parkı / Ağrı – Iğdır
Ağrı kente ismini veren dünyanın en yüksek dağlarından birisi… Türkiye’nin en yüksek dağı olan Ağrı Dağı (5165m) jeolojik özellikleri ve büyük tufandan sonra Nuh peygamberin gemisine ev sahipliği yapması dolayısıyla efsanevi bir duruşa sahip dağ.
Seyyah Marco Polo’nun hiçbir zaman çıkılamayacak dediği dağa ilk çıkan kişi tespitlere göre 1829 yılında Frederik Von Parat olmuş. Günümüzde Ağrı Dağı’na çıkmak için çok sayıda yerli yabancı çok sayıda dağcı gelmekte.
5) Kop Dağı Müdafaası Tarihi Milli Parkı / Erzurum – Bayburt
Bayburt-Erzurum karayolunun 40 km bulunan Kop Dağı Şehitliği’nin yapım yılı 1963 tür. 1916 da Çoruh Havzasında, Rus Askerleri tarafından şehit edilen askerlerimiz için yaptırılmıştır.
Bayburt ve Erzurum sınırları içerisinde bulunan 6335 hektar büyüklüğünde ki alan; 2016 tarihinde milli park ilan edildi.
Kop Dağı Muharebesinin günümüze intikal etmiş izleri olan mevziler, siperler, şehitlikler, anıtlar, muharebede kullanılan binalar vb. yapılar milli parkın ana unsurlarının oluşturmaktadır.
6) Malazgird Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı / Muş
Muş’un Malazgird ilçesinde bulunan ve 14.604 hektarlık bir alana yayılmış olan Malazgirt Meydan Muharebesi Milli Parkı, 2018 tarihinde milli park ilan edildi.
Bizans İmparatorluk ordusunun yenilerek geri çekildiği savaşın sonunda Anadolu’nun kapıları tamamen Türklere açılmıştır. Milli park alanında çalışmalar devam etmektedir.
7) Botan Vadisi Milli Parkı / Siirt
Botan Vadisi Milli Parkı; Siirt, Tillo ve Eruh ilçeleri sınırlarındaki yaklaşık 120 bin dönümden ve 29 kilometrelik güzergahtan oluşan alanı kapsamaktadır.
2109 yılında milli park ilan edilen alan içerisinde Yerlibahçe, Kayaboğaz, Kalender, Koçlu köylerindeki kiliseler ve Münzevi Mar Yakub Manastırı yer almaktadır.
Tarihi İpek Yolu’nun geçiş noktalarından birisi olan Botan Vadisi Milli Parkı, Siirt’in en önemli gezi rotaları arasında yer alıyor.
