Mardin Mutfağı: Mardin’in Yöresel Tatları

Mardin; her sokağı, her köşesi tarih kokan sıra dışı bir şehir. Pek çok kültürün bir arada yaşadığı bölge, kendine has dokusu ve dillere destan tatları ile ülkemizin en ilham verici güzergahlarından. “Mardin’de ne yenir?” diye merak ediyorsanız, bilin ki yenilecek şeyler saymakla bitmez.

Eskiden kervan yollarının kesiştiği bir noktada yer aldığı için Mardin’in yemek kültürü oldukça gelişmiş ve çeşitlenmiş. Gelin Mardin’in zengin mutfağının kapılarını aralayalım.

Mardin’de ne yenir?

Mardin’in En Meşhuru: Kaburga Dolması

Kaburga dolması Mardin’in yöresel tatlarından biri.

1. Kaburga tarağıyla etinin arası açılır ve içerisine bulgur, sıvı yağ, kuru nane, tuz ve maydanoz konulur.
2. Sonrasında açılan kısım ip ile dikilir.
3. Salça ve yoğurt beraber karıştırılır ve kaburganın üzerine sürülür.
4. Kızgın yağda çevrilerek her yeri mühürlenen kaburgaya biraz su ve tuz eklenir.
5. 2-3 saat pişirildikten sonra hazır olan kaburga dolması, gerçekten de bulunması zor lezzetler arasında.

Ailece veya büyük bir arkadaş grubu olarak gidiyorsanız, kuzuyu özel olarak sipariş vermeniz mümkün.

Mardin Çorbaları

Siz de çorba olmadan yemek yemeyen insanlardansanız, Mardin yemekleri tam size göre. Çok çeşitli çorbalardan damak tadınıza uygun olanı bulmanız oldukça mümkün. Bu çorbalara örnek verecek olursak fark ediyoruz ki birçok çorbaya kulak aşinalığımız var.

Bu çorbaların arasında;

• Lebeniye,
• Un çorbası,
• Mercimek çorbası,
• Kelle paça,
• Nohut çorbası,
• Çörten,
• Ginedir çorbası,
• Domates çorbası bulunmakta.

Tahmin edebileceğiniz gibi çıkış yerleri Mardin olunca çorbaların lezzeti de bir başka oluyor.

Mardin İçli Köftesi

Mardin’de yenilecek şeyler arasında bulunan Mardin içli köftesi lezzetiyle büyülüyor. Haşlama ve kızartma içli köfte olarak iki şekilde bulunan içli köftelerin adları gibi yapılmaları da değişik. Haşlama içli köfteye Mardin’de “ikbebet”, kızartma içli köfteye ise “irok” deniliyor.

Mardin dışında da Mardin usulü içli köftelerin oldukça bilinmesi ise bu tadın nasıl olacağı konusunda bize bir fikir vermekte. Özellikle haşlanmış içli köftesini, yani ikbebeti mutlaka denemek lazım.

Dolmalar

“Mardin’de ne yenir?” sorusunun cevaplarından bir tanesi de dolma. Dolmalar sadece kaburga dolmasıyla bitmiyor. Çeşit çeşit dolma bulunan Mardin’de oldukça ilginç tatlara şahit olacaksınız. Patlıcan dolması, biber dolması ve kabak dolması gibi bilindik tatların yanı sıra güvercin dolması, tavuk dolması ve işkembe dolması (kibe) gibi az bilinen tatları da denemek mümkün.

İşkembe sevenlerdenseniz, işkembe dolmasını da seveceğinize eminiz. Kuzu karnından yapılan yemeğin içerisine, iç harcı olarak pirinç konuluyor. Özenle kapatılan işkembeler yavaş yavaş pişiriliyor ve biraz soğuduktan sonra servis ediliyor. İşkembeyi sevmeyenlerdenseniz bile, ön yargılarınızı kırıp, işkembe dolmasının tadına bakmanızı öneriyoruz. 

Çekirdekler

Mardin’de çerez kültürü de oldukça gelişmiş. Kervanlara ev sahipliği yapan bir şehirden beklenileceği üzere oldukça enteresan tatlar bulunmakta ve çekirdekler de bu duruma dahil.

Bildiğimiz kabak çekirdeği ve ayçiçeği çekirdeğinin yanı sıra, kavun çekirdeği ve karpuz çekirdeğinin de tüketildiği Mardin’de kavun ve karpuz çekirdeğini denemeden geçmemek lazım.

Mardin Yöresel Yemekler

Kiliçe

Yapım ve lezzet bakımından diğer hamur işleriyle aynı olsa da, taşıdığı kültürel mirasıyla oldukça anlamlı bir lezzet. Hristiyanların cenaze, düğün gibi özel günlerde yaptığı kiliçe, kültürel ve dini bakımdan çok çeşitli olan Mardin’de de oldukça artmış.

Türkiye’nin diğer bölgelerinde cenazelerde helva kavruluyorsa, Mardin’de kiliçe yapılıyor. Mahlep, zencefil ve tarçının güzel tadını alabileceğiniz kiliçe, Hayat Çöreği olarak da biliniyor. Düğünlerde de gelin ve damadın ikiye böldüğü çörek, hayatı paylaşmak anlamına geliyor.

İncasiye

Mardin yöresi dışında çok fazla bilinmeyen ama aslında geçmişte de sık sık yapılan yemeklerden biri olan incasiye, zamanında Osmanlı saray mutfağına şifalı yönüyle adını yazdırmış bir lezzet. Alluciye yemeğinden farklı olarak yeşil erik yerine, kuru siyah erikle yapılan yemek, kuşbaşı etlerle harika bir tat ortaya çıkarıyor.

Günümüzde bize her ne kadar yabancı gelse de, Avrupalıların Pekin ördeği gibi, Türk mutfağında da fazlasıyla meyveli et yemekleri mevcut. Kara eriğin faydaları saymakla bitmiyor ancak, bu lezzeti günün birinde özel olarak mutlaka tatmanızı öneriyoruz.

Firkiye

Kuzu etlerinin çağlayla harika buluşmasından oluşan yemek, çağlaların, kuzu eti ve soğanla beraber kavrulmasıyla yapılıyor. En son üzerine limon suyu eklenerek servis ediliyor. Mardin mutfağının ilginç lezzetlerinden biri olduğu için, Mardin seyahatinizde yıllardan beri hizmet veren tarihi pek çok restoranda firkiyeyi deneyebilirsiniz.

Accin

Accin Mardin’in en ilginç lezzetlerinden biri. Geniş tepsiler içerisinde ince bulgurla soğanların kavrulup yoğuran Mardinliler, üzerine kişkiş eklediği bulgura son olarak, tavada ayrı olarak pişmiş yumurtaları koyuyor. Hem görüntü hem de lezzet olarak oldukça güzel olan yemeği, Mardinli birinin elinden mutlaka yemenizi tavsiye ederiz.

Dobo

Doboyu daha önce hiç duymamış olabilirsiniz, ancak aslında bildiğiniz kuzunun kol kısmına Mardin’de dobo deniyor. Dobo aslında bir Süryani yemeği ancak Mardin’in çoğu yöresel yemeği de, Süryanilerin mutfağından geliyor. Üzerine yoğurt sürülerek, bol sarımsakla yapılan et, yanına soğan, patlıcan ve pilav gibi lezzetler eklenerek servis ediliyor.

Sembusek

Mardin yöresel yemekler listemizde bahsedeceğimiz bir diğer lezzetli hamur işi ise, Mardin’in meşhur kapalı lahmacunu olarak da bilinen sembusek. Kıyma, soğan ve baharatla yapılan harcın sürüldüğü hamur, diğer lahmacunlardan farklı olarak üstü kapalı şekilde yapılıyor. Üstü kapandıktan sonra yumurta sürülerek fırına verilen sembusek, yanına güzel bir ayranla harika gidiyor.

Alluciye

Birbirinden ilginç lezzetleriyle herkesi şaşırtan Mardin’in en ilgi çekici yemeklerinden birisi de, Alluciye. Aslında bir nevi et yemeği olan Alluciye, yeşil erikle yapıldığı için bilmeyenlere oldukça değişik gelebiliyor. Soğandan, maydanoza, etten eriğe pek çok lezzetin bir araya geldiği Alluciye, değişik tatlar denemeyi sevenler için oldukça iyi bir alternatif.

Bello

Bello, mercimek köftesinden farklı olarak, yumurtalı olarak yapılıyor. Özel günlerde veya ev toplantılarında sık sık yapılıyor. Mardin’in tarihi toprak rengindeki evlerinde oluşan ortamı ve sıra gecesi eğlencelerini düşününce, orada olup bello yemek istiyor.

Haşu

Kavrulan etleri, pişmiş pilavın üzerine ekleyen Mardinliler, ayrı olarak haşladıkları bademleri, maydanoz ve baharatla beraber karıştırarak servis ediyor. Oldukça doyurucu olan Haşu, lezzetli aromasıyla damağınızı da şenlendiriyor.

Kıtel Raha

Kıtel raha, Mardin’in meşhur Süryani yemeklerinden birisi. İçli köftenin harçsız ve düz hali diyebileceğimiz yemek, düz bir şekil vererek suda haşlanıyor. Bulgurun doyurucu olması nedeniyle Süryani rahibelerinin oruçlu olduğu günlerde sık sık yediği yemek, reyhan gibi kokması nedeniyle kıtel raha adını almış. Hatta söylenenlere göre, iyi yapılmış bir kıtel raha yediyseniz, bütün gün tok tutuyormuş.

Mardin’de ki Popüler Restoranlar

Sultan Sofrası Mardin Mahalli Yemekleri
Al Sahan
Bağdadi Restaurant
Leyli Muse Mutfak
Cağ Urfa Sofrası
Ciğerci Yusuf
Kebapçı Yusuf Usta
Sadık Künefe
Midyat Cihan Lokantası
Midyat Kasr-ı Nehroz Otel

İçinden Nehir Geçen Şehirlerimiz